Субсидия – агросаланың маңызды факторы

І. Егін шаруашылығы саласына
Өсімдіктерді қорғау мақ­са­тындағы дақылдарды өң­деуге арналған герби­цид­тер­дің, биоагенттердің және биопрепараттардың құнын арзандатуға АШМ бекіткен Ережеге сәйкес, сатып алынған отандық және шетелдік өндірісі гербицидтерінің 1 литріне (кило­грамына) арналған субсидиялар нормасы олардың құрамы мен әрекет етуші затының кон­центрациясына қарай абсолютті мәнде белгіленеді. Яғни, сатып алынған отандық немесе шетел­дік препараттар құнының 50 пайызы төленеді.
Дақылдардың шығым­ды­лығы мен сапасын арттыру мақсатында пайдаланған мине­ралды тыңайтқыштардың 1 тоннасына — амиак селитрасының субсидия нормасы – 34,0 мың теңге, аммофос – 62,5 мың теңге, карбамид – 40,5 мың теңге, сұйық тыңайтқыш КАК – 42,50 теңге болып белгіленіп отыр.
Тұқым шаруашылығын да­мы­туды субсидиялау бойынша Қазақстан Республикасында пай­далануға ұсынылған селек­циялық жетістіктердің мем­лекеттік тізіліміне енген сорттар үшін – 70 пайыз, мемлекеттік тізілімге енбеген сорттарға – 30 пайыз көлемінде. Мысалы, 1 тонна бидайдың элиталық тұқымына – 49000 теңге, арпаның І репродукциясына – 31500 теңге, мақсарының І репродукциясына – 61600 теңге, қант қызылшасының инкрустацияланған тұқымына – 9800000 теңге, қабықталған тұқымына – 6461000 теңге, жеміс-жидектің элиталық көше­тінің бір данасына – 315000 теңге төленеді.
ІІ. Мал шаруашылығы саласына
Сатып алынған отандық асыл тұқымды етті және сүтті бағытындағы ірі қараның әр басына – 150 мың теңге, ТМД мемле­кеттерін сатып алынған асыл тұқымды ірі қараға – 175 мың теңге, шет елдерден са­тып алынған болса, (Америка, Гер­ма­ния) 200 мың теңге субсидия төленеді.
Қойылатын талаптары: сатып алын­ған сиыр малының жасы оларды сатушыда карантинге қойған сәтте қашарлар 18 айдан, құнажындар мен бұқашықтар 26 айдан аспауы, қой малының жасы 18 айдан аспауы тиіс.
Тауарлы ірі қара малдың аналық басымен асыл тұқымдық бұқалармен селекциялық жұмыс жүргізгені үшін, базалық нор­матив бойынша 1 басқа – 10000 теңге төленеді.
Мал басын тиісті тұқым бойынша Республикалық па­ла­тада тіркелген жағдайда асыл тұқымды етті және сүтті ба­ғыттағы ірі қара малдың аналық басымен тұқымдық және селек­циялық жұмыс жүргізгені үшін, базалық норматив бойынша 1 басқа – 10000 теңге, субсидия беріледі.
Мал шаруашылығының өнімділігін және өнім сапасын арттыруды субсидиялау бойынша, бұқашықтарды бор­дақылау шығындарын арзан­датуға (сиыр еті) сыйымдылығы 5000 бастан басталатын бор­дақылау алаңдары бар АШТӨ-ге төленетін субсидия: құрылыс жұ­мыстарын жүргізгені үшін және қосымша құрал-жаб­дықтарды сатып алғаны үшін инвестициялық субсидия төленеді.
Сауын сиыры бар сүтті-тауарлы фермаларда 1 литр сүтке – 20 теңге субсидия беріледі.
ІІІ. Қайта өңдеу
сала­сы­на
(Қайта өңдеуші кәсіп­орындардың ауылшаруашылық өнімін тереңдете қайта өңдеп өнім шығаруы үшін оны сатып алу шығындарын субсидиялау)
Сүт өнімдерін тереңдете өңдеп сатып алу бағасы мен кепілдендірілген баға арасында кеткен шығындарын өтеу үшін сары майдың 1 килограмына – 270 теңге, қатты ірімшіктің 1 килограмына – 240 теңге, құрғақ сүт өнімінің 1 килограмына – 110 теңге субсидия беріледі.
ІV. Инвестициялық субсидия
(Инвестициялар салынған жағ­дайда агроөнеркәсіп кешен объектісі көтерген шығыстардың бөліктерін өтеу бағдарламасы бойынша)
2018 жылы Үкімет бекіткен субсидиялау қағидаларына сәйкес инвестициялық салымдар кезінде агроөнеркәсіптік кешен субъектісі шеккен шығыстардың бір бөлігін өтеу бойынша бірінші топта:
«Ауылшаруашылығы коопе­ративтеріне техника мен жабдық сатып алу» жобаның паспорты бойынша – 50 пайызы,
«Сұранысқа ие ауылшаруа­шылығы техникасын сатып алу» шығыстардың – 25 пайызы, «Жайылымды суландыру ин­фра­құрылымына арналған тех­ника мен жабдық сатып алу» бөлімдегі «жайылымдарды су­ландыру инфрақұрылымын құру және мал өсіруші шаруа­шы­лықтарды сумен қамтамасыз ету (құдықтар, ұңғымалар) жоба паспорты бойынша – 80 пайызы субсидияланады.
Екінші топта:
«Сүтті бағыттағы ірі қара мал өсіруге арналған техника мен жабдық сатып алу», «ауылшаруашылығы жа­нуар­ларын өсіруге арналған техника мен жабдықтарды сатып алу», «азық өндіру жөніндегі объек­ті­лерге арналған техника мен жабдық сатып алу» – 50 пайызы, «қант өндіруге арналған тех­ни­калар мен жабдықтарды сатып алу» жоба паспортына сәйкес 30-50 пайызы, «суару жүйелерін құру және кеңейту», сүт және сүт өнімдерін қайта өңдеу, дайындау, тасымалдау жө­нін­дегі объектілерді құру және кеңейту», «ет және ет өнімдерін қайта өңдеу, дайын­дау, тасымалдау, тері мен жүн­­ді бастапқы қайта өңдеу жө­нін­дегі объектілерді құру және кеңейту», «балық өсіру ша­руашылықтарына арналған техника мен жабдық сатып алу», «жемістерді, көкөністерді және картопты қайта өңдеуге арналған техника мен жабдық сатып алу», «май, тоң май өнімдерін өндіруге арналған жабдық және машиналар сатып алу», «дәнді дақылдарды тереңдете өң­деуге арналған жабдық сатып алу», «кондитерлік өнімдерді өндіру жөніндегі объектілерді кеңейту», «сауда-логистикалық объектілерді құру мен кеңейту» жоба паспортына сәйкес – 30 пайызы.
«Астық және жеміс-көкөніс өнімін сақтау жөніндегі кәсіп­орындарды құруға және кеңейтуге арналған техника мен жабдық сатып алу» жоба пас­портына сәйкес 20-30 пайызы, «Ауылшаруашылығы техни­касын сатып алу» және «Құс шаруашылығы саласындағы тех­ника мен жабдықты сатып алу» жоба паспортына сәйкес – 20 пайызы субсидияланады.

Т.Биғазиев,
аудан әкімдігі ауылшаруа­шылығы бөлімінің басшысы.

Поделиться ссылкой: