Күйдіргі – қауіпті ауру
151 Views
Күйдіргі (сібір жарасы) – адам мен жануарға ортақ, кең тараған ауру. Мал шаруашылығымен айналысатын адамдарда жиі кездеседі.
Сібір жарасының көпжылдық талдау жұмыстарының қорытындысына сәйкес, індеттің тіркелу мезгілі ерте көктем, жаз, күз айларына келеді. Індеттің негізгі көзі – ауыл шаруашылығы жануарлары, яғни қой, ешкі, жылқы, ірі қара және т.б.
Қолайсыз жағдайларда жауын-шашын, жер асты суының деңгейі көтерілгенде немесе арық сулары жайылып, шайып кетуі салдарынан қоздырғыштар басқа да аумақтарға жайылғанда күйдіргінің қоздырғышы споралық түрге ауысады. Соның арқасында микроб топырақта көп жылдар бойы сақталады. Көбінесе адам жанасу жолымен жұқтырады. Қоздырғыш зақымдалған тері арқылы ағзаға еніп, ауру жануарға күтім жасау, сою, тұтас етті бөлу, етті аспаздық өңдеу, жануарлар шикізатымен жұмыс істеу кезінде шырышты қабықтың микрожарақаттары арқылы жұғады. Күйдіргі індетінің негізгі профилактикасы – жұқтыру қаупі жоғары адамдарды вакцинациялау. Бұл – ең алдымен, келесі жұмыстарды орындайтын адамдар:
1) жануарларды, жануардан алынатын өнімдер мен шикізатты дайындауды (союды), сақтауды, қайта өңдеуді және өткізуді жүзеге асыратын ет өңдеу кәсіпорындарының, мал соятын пункттердің, мал соятын алаңдардың және ішкі сауда объектілерінің жұмыскерлеріне;
2) мал союмен, санитариялық қолайсыз пункт аумағынан әкелінген жануардан алынатын өнімдер мен шикізатты жинаумен, сақтаумен, тасымалдаумен және алғашқы өңдеумен айналысатын адамдарға жүргізіледі.
Алдын алу шаралары:
– сібір жарасы бойынша қолайсыз аудандарда мал басын егу;
– ветеринар мамандарына малдың ауруға шалдығуы немесе өлуінің барлық күдікті жағдайлары туралы дереу хабарлау;
– жануарды сою алдында тексеру жүргізу үшін ветеринариялық маманды міндетті түрде шақыру;
– етті бей-берекет сауда орындарынан сатып алмау.
Есте сақтаңыз! Күйдіргіні жұқтырып алмау үшін малды күтіп бағу кезінде жеке бас гигиенасын сақтап, арнайы жұмыс киімін киген жөн. Сондай-ақ, мал шаруашылығы өнімдерін тек ветеринариялық сараптамадан кейін ғана пайдалану керек.
Г.Темірбекова,
Т.Рысқұлов аудандық санитариялық-эпидемиологиялық бақылау басқармасы
басшысының орынбасары.