Жаңа фельдшерлік- амбулаториялық пункт ашылды
24 ViewsРахым Сәбденов ауылында жаңа фельдшерлік-амбулаториялық пункттің ашылуы – жергілікті тұрғындар үшін үлкен қуаныш. Нысан 15 келушіге арналған. Жобаның жалпы құны 298 миллион теңгені құрайды.…
Қазіргі уақытта сауданы дамыту үшін кәсіпорындар тұтынушыларды тарту үшін жаңа маркетинг әдістерін қолдануға ұмтылуда. Солардың бірі жақында дүние жүзінде кең тараған сату әдісін қолдану болды, мысалы, сыйлық сертификаты. Бұл себепсіз емес, егер оқиға кейіпкері болмаса, кім сыйлық ретінде не алғысы келетінін біледі? Сыйлық сертификаты сыйлық беретін адам үшін өте ыңғайлы, өйткені, ол сыйлық іздеу кезінде уақытты үнемдейді және оның сізге ұнайтынына кепілдік береді, шын мәнінде сертификатты алушы сыйлықты өзі таңдайды.
Заң тұрғысынан сыйлық сертификаты дегеніміз не?
Қазақстан заңнамасында сыйлық сертификатының ерекше мәртебесі жоқ, сондықтан сертификатты «сатып алу-сату» актісін растайтын құжат ретінде қарастыруға болады. Яғни, сертификатта көрсетілген өнімді немесе қызметті көрсеткені үшін алдын ала төлем құралы деп қарау қажет, сондықтан мұндай мәміле «Тұтынушылардың құқықтарын қорғау туралы» Қазақстан Республикасының Заңымен реттеледі.
Мен сыйлық сертификатын қайтара аламын ба?
Иә, әрине. Сертификат үшін ақшаны қайтару «сатып алу-сату» шартын бұзу болып табылады. Сондықтан, егер қызмет көрсетілмесе немесе тауар алынбаса, тұтынушы ақшаны қайтаруға құқылы. Сертификатқа ақша төленгені туралы түбіртекті сақтасаңыз, ақшаңызды қайтару оңайырақ болады.
Сатушының сертификатты қайтару кезінде соманың бір бөлігін ұстап қалуға құқығы бар ма?
Сатушы тауарды немесе қызмет көрсетуді қамтамасыз ету кезінде шығынға ұшырағанын дәлелдеген жағдайда, соманың бір бөлігін ұстап қалуына құқығы бар.
Сатушы пайдаланылмаған сертификаты үшін ақшаны қайтарудан бас тартуға құқылы ма?
Жоқ. Мұндай бас тарту құқықтарды бұзу болып табылады. Қазақстан Республикасының «Тұтынушылардың құқықтарын қорғау туралы» Заңының 14-бабына сәйкес тұтынушы тауарды қайтаруға құқылы. Ал, заңның 30-бабында сатушының тауарды қайтару немесе айырбастау міндеті қарастырылған.
Сатушы сертификат қайтарылмайды деп жазуға құқылы ма?
Заңның 8-1-бабында шарт бұзылған жағдайда ұсынылмаған тауар (қызмет, жұмыс) үшін төленген ақша сомасын қайтармау тұтынушының құқығын бұзатын жағдай болып табылады. Яғни, мұндай тұжырымдардың заңды негізі жоқ және сатушының сертификат үшін соманы ұстап қалуы құқықтарды бұзу болып табылады. Сатушы соманы толық қайтаруға міндетті.
Сатушы сертификаттың жарамдылық мерзімін белгілеуге құқылы ма (мысалы, бір ай бойы жарамды)?
Жоқ. Егер сіз сертификатты пайдаланбаған болсаңыз, төлем жасалғанына қарамастан сатушы сізге тауар немесе қызмет көрсетпеген болса, онда сатушы өзіне негізсіз төленген ақшаны алып қалғаны, бұл құқық бұзушылық болып табылады. Тиісінше, Заңның 8-1-бабына қайта ораламыз: сатушыға ұсынылмаған тауар үшін төленген ақша сомасын қайтармау құқығын беру, сіздің тұтынушы құқықтарыңызды бұзатын шарт болып табылады.
Заңның 28-бабына сәйкес сатушы тауарларды немесе қызметтерді сатып алу мерзімін шектей алмайды.
Тауарлық емес, қызметке сертификатты қалай қайтаруға болады?
Тауарлық сертификаттың жағдайымен бірдей. Қаражатты қайтаруда ешқандай айырмашылықтар жоқ, тек сертификат үшін соманы қайтару құқығы бар.
Сатушы сертификаттың ақшасын қайтарудан бас тартса, қандай шара қолдану қажет?
Сатушыға ресми жазылған шағым жіберіңіз. Егер сізге 10 күн ішінде ақшаңызды қайтармаса, шағымға жауап бермесе немесе сізді қанағаттандыратын жауап алмасаңыз, тұтынушылардың құқықтарын қорғау саласындағы уәкілетті органға арыз жазуға құқылысыз.
Жамбыл облысы бойынша, сауда және тұтынушылардың құқықтарын қорғау департаменті тұтынушылардың E-tutynushy, E-otinish, E-gov, Telegram боты және басқа да байланыс әдістері мен жүйелері арқылы түскен тұтынушылардың өтініштерін қарайтынын хабарлайды.
8-7262-54-21-69 телефоны арқылы тұтынушылардың құқықтарын қорғау мәселелері бойынша кеңес алуға болады.
Т.Н.Федосова,
Жамбыл облысы бойынша сауда және тұтынушылардың құқықтарын қорғау департаментінің бас маманы.