Көкжөтел дегеніміз не?
49 ViewsЖоғарғы тыныс жолдарының шырышты қабығының зақымдалуымен және ауыр жөтелдің пайда болуымен сипатталатын жедел инфекция көкжөтел деп аталады. Көкжөтел — жоғарғы тыныс жолдарының шырышты қабығын…
Қазақстан Республикасының барлық аумағындағыдай біздің ауданда да егістікті зақымдайтын карантиндік арамшөп қызғылт у кекіре, көп жылдық атпа тамырлы арамшөп күшті тамыр жүйесімен ерекшеленеді. Тұқымдары тамыр өскіндер және тамыр сабақтар арқылы көбейеді.
Көптеген көп жылдық өсімдіктердегідей у кекіренің тұқымдарының көбеюінде бағынушылық мәні бар, бірақ карантиндік көзқараспен қарағанда түқымдар арқылы көбею маңыздырақ. Үш мыңға жуық дән береді, толық піскен түқымы топырақта өнгіштік қасиетін 5 жылға дейін сақтайды. Тік тамырлары 10 метр тереңдікке дейін енеді, қызғылт у кекіре арам шөбі көбіне бидай, арпа, бақша, мақсары, қант қызылшасы, жоңышқа және көкөніс дақылдарын зақымдайды. Әсіресе бидай, арпа, мақсары өнімдерінің арасында у кекіре дәні көп кездеседі. У кекіре карантиндік нысан болғандықтан, арасында бір дәні табылғанның өзінде у кекіремен залалданған болып есептеліп, тазаламай тұқымдыққа қолдануға, басқа жерлерге тасымалдауға тыйым салынады.
Біздің аудандық аумақтық инспекциясына өсімдік өнімдерін шетелдерге шығару үшін және Қазақстанның басқа облыстарына тасымалдауға фитосанитариялық және карантиндік сертификаттар алу үшін өтінімдер келіп түседі. Өтінім бойынша тексеру барысында у кекіре дәні анықталған жағдайда ол тауарға сертификат берілмейді. Нұсқама беріп, қайта тазалауын ұсынамыз. Аудан тауар өндірушілері у кекірені жою үшін көптеген жүмыстар атқаруда. Әсіресе «Шалқар» шаруа қожалығы, «Ақтоған» шаруа қожалығы, «Қайнар-Агро» ЖШС-і және т.б. үлкен шаруашылықтар тұқымдарын тазалап, егістік жерлерін парға қалдырып, химиялық және агротехникалық өңдеулер арқылы, у кекіреден таза өнімдер алу үшін көптеген жұмыстар атқаруда. Сондай үлкен еңбектің арқасында у кекіремен залалданған егістік жерлер жылдан жылға азайып келеді.
М.Мешітбаев,
аудандық аумақтық инспекциясының Өсімдіктер карантині жөніндегі мемлекеттік инспекторы.