Кеңейтілген отырыс өтті
13 ViewsКеше аудан әкімдігінің үлкен мәжіліс залында Тұрар Рысқұлов аудандық аумақтық сайлау комиссиясының кеңейтілген отырысы өтті. Аудан әкімі Ернар Есіркеповтің төрағалығымен өткен кеңейтілген отырысқа Жамбыл…
Тырысқақ – аса қауіпті жұқпалы ауру. Тырысқақ ауруы ішек ауруларының ішіндегі ең қауіптісі.
– Тырысқақ – іштің жиі өтуімен және лоқсумен сипатталады.
– Тырысқақпен ауырғанда, күріш суы тәрізді іштің өтуі байқалады.
– Тырысқақты дер кезінде емдемесе, бірнеше сағат ішінде ағзаның сусыздауынан өлімге алып келуі мүмкін (ағзадағы су мен тұздардың жоғалуы).
Тырысқақ қалай таралады?
–Тырысқақ вибрионы, инфекция жұқтырған адамның нәжісінде болады.
–Тырысқақ, инфекция жұқтырған адамның нәжісі күнделікті тұрмыстық заттарға, ауыз су немесе тағамға қолданылатын суға түскенде, сонымен қатар, тырысқақ вибрионымен залалданған су қоймасынан ұсталған балықтарды қолданғанда таралады.
Өзіңізді және жанұяңызды, тырысқақ пен басқа да жұқпалы ішек инфекцияларынан қалай қорғауға болады:
– Тағам даярлау кезінде қауіпсіз суды пайдалану қажет.
– Қолды жиі сабындап таза сумен жуу қажет. Сабын болмаған жағдайда, құрамында спирті бар қолға арналған жуу сұйықтықтарын немесе дезинфекциялық заттармен жуу қажет, сонымен қатар, қолды күлмен немесе құммен ысқылап, соныңда мұқият таза сумен жууға болады.
– Өзіңіздің физиологиялық қажеттілігіңізге қарай тек қана дәретхананы қолдану қажет.
– Тағам даярлау кезінде, термиялық өңдеуден өткізу қажет (әсіресе теңіз өнімдерін, балықтарды). Даярланған тағамды жабық күйінде тоңазытқышта сақтау қажет, жеміс-жидек және көкөністерді мұқият жуу қажет.
– Бөлмелерді (асхана, дәретхана, душ, ванна) жуу жабдықтарымен залалсыздандыру қажет.
Оба – аса қауіпті зоонозды табиғи ошақты карантиндік жұқпалы ауру. Обаның өкпелік, ішектік, тері-бубондық, септикалық түрлері болады. Себебі, «Үеrsіnіа реstіs» – бактериялық тобына жататын – табиғи ошақты жұқпалы ауру. Адамға жанасу, ауа-тамшы және алиментарлық жолмен жұғады. Сонымен қатар тасымалдаушылар – бүргелер арқылы жұғады. Табиғатта түрлі кемірушілер арқылы таралады. Адамдарға кемірушілерден, не бүргелерден жұғады. Оба таяқшасы (Yersіnіa pestіs) пішіні жұмыртқа тәрізді, ұсақ, қозғалмайды, талшықтары болмайды, спора түзбейді, анилинді бояғыш заттармен тез боялады. Кемірушілер денесінде 4-5 ай, бүргелерде 1 жылға дейін тіршілік етеді. Жұғу жолдарына қарай обаның бірнеше түрі бар. Мысалы, ауалы-тамшылы жолмен жұққанда өкпе обасы; тағам арқылы – ішек обасы; жанасу арқылы (мал сойғанда, терісін сыпырғанда, т.б.) не трансмиссивтік (бүрге шаққанда) жолмен жұққанда тері-бубон обасы.
Ауру тез тарайды. Ауру қоздырғышы сау адамға науқас адамнан жұғады. Аурудың жасырын кезеңі бірнеше сағаттан 3-6 күнге дейін созылады. Ауру аяқ астынан басталады, науқастың температурасы 39-40°С-қа көтеріліп, басы айналады. Организмнің күшті улануынан адам құсып, іші өтеді, есінен танып, үрей, ұйқысыздық пайда болады. Ауру асқынған жағдайда науқас өледі. Ал тері-бубон обасында бүрге шаққан жерге жақын орналасқан лимфа безі ісініп, бұршақ дәніндей қызыл түсті бөрткен (іші қанды іріңге толы) пайда болады. Бөрткен жарылып жараға айналады. Аурудан алдын ала сақтандыру үшін ауру шыққан жерлерге эпизоотолог және эпидемиолог тексеру жүргізеді; сол аймақтағы тұрғындардың денсаулығы үнемі бақылауда болады; ауру ошағы дамыған жерге дератизация, дезинсекция және дезинфекция, санитариялық — ағарту жұмыстары жүргізіледі; шет елге баратын жолаушыларға обаға қарсы вакцина егіліп, ал келушілерге арнайы бақылау жүргізіледі. Емі – науқас адамды арнайы ауруханаға жатқызып, патогенетик (әр түрлі ерітінділер құю), этиотропты (антибиотиктердің бірнеше түрін бірден енгізу), гормондық препараттармен емдеу; карантин жариялау. Қазақстанда оба індеті бойынша жүргізілетін шараларды Қазақ карантиндік және зооноздық инфекциялар ғылыми орталығы атқарады. Республиканың 10 қаласында обаға қарсы күресу бекеттері мен олардың 13 аудандық бөлімшелері бар.
Жеке бас гигиенасын ұстана отырып, сіз өз өміріңізді сақтайсыз!
К.Кабираева,
аудандық санитариялық-эпидемиологиялық бақылау басқармасының маманы.