Бала денсаулығы – басты назарда
Нашар көру көбінесе 5-9 сынып оқушылар арасында кездеседі. Бастауыш мектептерде аз кездеседі. Мамандар көру проблемаларын ата-аналар ауруды асқынған кезеңде және көру өткірлігінің қайтымсыз төмендеу қаупі бар болғанда ғана байқай бастайтынын айтады. Егер бала алыстағы заттарға қараған кезде көзін сығырайтса, оқыған немесе сурет салған кезде үстелдің үстінде қатты еңкейсе, теледидарға жақын отыруға тырысса, көздері жиі жасаурап жүрсе ертерек қарату керек. Сонымен қатар, үй жағдайында үнемі тестілеу жүргізу маңызды: баланың бір көзін қалың қағаз немесе картон парағымен жауып, сурет салуды, суретті бояуды немесе мозаиканы жинауды сұраңыз. Одан кейін басқа көзді жабу арқылы да солай істеу керек. Қалыпты көру қабілеті бар бала тапсырмаларды оңай орындай алады. Егер оптикалық түзетуден кейін жақсы көретін көздің өткірлігі 0,3-тен төмен болса, бұл көру қабілетінің төмендігі. Егер көру өткірлігі 0,05-тен төмен болса, онда адам көру қабілеті нашар деп саналады. Егер көру өткірлігі 0,02-ден төмен болса, онда мұндай адамдар ресми түрде соқыр деп танылады. Арнайы мекемелерде көру қабілеті нашар, нашар көретін және соқыр балалар оқиды. Мектеп жасына дейінгі балалардың көру өткірлігін тексеру үшін көз дәрігерінің кабинеттерінде бала бұрыннан білетін заттардың сызбалары бар кестелер қол
данылады.
Алдын алу
Ең жақсы ем – аурудың алдын алу. Күнделікті өмірде балалардың көру қабілетінің бұзылуын болдырмау үшін қолдануға болатын бірнеше ережелер бар. Мұнда олардың кейбіреулері бар: қарапайым жаттығу арқылы көру жүйкесінің бұлшық еттерін жаттықтыру керек: терезеге кішкене қара нүктені жабыстырыңыз, содан кейін баладан оған бірнеше секунд қарауын сұраңыз, содан кейін ағашқа немесе бұлтқа қашықтыққа, содан кейін қайтадан нүктеге қаратыңыз. Бұл қадамдарды 10-15 рет қайталаңыз.
Мектепте оқу және демалу, жазу кезінде дұрыс дене қалпын дамыту маңызды рөл атқарады.Балалар жұмыс істейтін бөлмелер жақсы жарықтандырылуы керек. Жарық біркелкі бөлінуі керек, бірақ тым жарқын емес, жарқырауды тудырады. Тікелей монитордың жанында компьютерде жұмыс істеу көзге күшті жүктеме береді. Қашықтық максималды болуы керек, ал жұмыс ұзақтығы 25 минуттан аспауы керек. Теледидар көру де зиянды. Кішкентай балалардың үнемі экран алдында болуына жол бермеген жөн. Оқуды немесе жазуды белсенді әрекеттерге ауыстыру қажет. Ол жасөспірімдер мен балалардағы көру қабілетінің нашарлауының алдын-алу болып табылады Ең бастысы – көру қабілетінің бұзылуын дұрыс алдын алу. Тек осылай ғана сіз балаларыңыздың денсаулығын сақтай аласыз.
Г.Ақылбаева,
аудандық санитариялық –эпидемиологиялық бақылау басқармасының бас маманы.